Ferìgou
Lavandula angustifolia
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Devèndo, Lavando, Lavando-fino, Douvèndo, Badasso.
Noms en français : Lavande à feuilles étroites, Lavande vraie.
Descripcioun :Quouro se parlo de lavando, au nostre, se parlo de ferìgou o de devèndo. Es uno planto que vèn bèn dins li relarg roucassous de mountagno majamen sus lis adré. Se recounèis à soun espigo noun ramificado e à si fueio estrecho.
Usanço :Li proumiéri lavando fuguèron culido tre lou siècle XIXen ("culi li lavando dins lou sóuvage"). A la fin dóu siècle tout acò èi bèn engibra. Lis ome o li femo e lis enfant, segound li relarg, van dins li baiassiero emé lou voulamo e la trousso (lou guenchoun) pèr n'en faire la recordo. A la debuto dóu siècle XXen, aparèisson li proumié champ e li destilarié. Lis annado 1930 fuguèron l'age d'or de la lavando. Aro se n'en cultivo enca 4000 eitaro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Labiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Lavandula angustifolia Mill., 1768
(= Lavandula vera DC., 1915 )
Blad-negre
Fagopyrum esculentum
Polygonaceae
Àutri noum : Blad-mouresco, Mi-negre, Mei-negre, Carabin, Sarrasin.
Noms en français : Sarrasin, Blé noir.
Descripcioun :Lou blad-negre èi samena, dins li sòu séusous soulamen, pèr la casso o de cop, mai èi rare au nostre, pèr sa farino. Li grano resiston pas au gèu, pèr acò èi pas naturalisa. Se recounèis à si flour blanco à roso, à si grano negro en triangle e peréu à si fueio (fotò). Ramentan, que maugrat soun noum, èi pas un gramenun mai uno Polygonaceae.
Usanço :La farino de blad-negre èi couneigudo pèr li crespèu, "bourriòu" o "bourriol" dins lou Cantau, "pascachou" en lengadò e dins proun de relarg en Éuropo e Asìo. Se manjon peréu li grano, boulido coume lou ris. Li fueio soun manjadisso peréu. Èi proun bon pèr la santa (fibro, anti-óussidan, acide amina, vitamino ...).
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Fallopia
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Asìo-Nord-Èst
Ref. sc. : Fagopyrum esculentum Moench, 1794
(= Polygonum fagopyrum L., 1753 )